Wnuk zaÅ‚ożyciela Toyoty wystartowaÅ‚ po raz pierwszy w wyÅ›cigu 10 lat temu, dwa lata przed objÄ™ciem sterów rodzinnego koncernu jako prezydent i CEO. Bardzo dÅ‚ugo rodzina i koledzy z firmy zniechÄ™cali go do startów w obawie o jego bezpieczeÅ„stwo. Jednak dziÅ› 61-letni Toyoda jest Mistrzem Kierowców Toyoty, a jego pasja sprawiÅ‚a, że Lexus i Toyota zrobiÅ‚y w ostatnich latach zwrot o 180 stopni, wprowadzajÄ…c na rynek kolejne sportowe modele oraz nadajÄ…c klasycznym rodzinnym modelom wiÄ™cej drapieżnoÅ›ci. Toyota pod tym wzglÄ™dem wróciÅ‚a do korzeni, bo jeszcze w pierwszych latach XXI wieku firma miaÅ‚a w swojej ofercie kilka modeli sportowych, m.in. CelicÄ™, SuprÄ™, MR2 i CorollÄ™ 1.8 o mocy 192 KM i 225 KM. 

Już w latach 50. Kiichiro Toyoda, zaÅ‚ożyciel Toyota Motor Corporation i dziadek Akio, podkreÅ›laÅ‚, że wspóÅ‚zawodnictwo przyspiesza rozwój i rozpala emocje fanów motoryzacji, dlatego japoÅ„scy producenci muszÄ… uczestniczyć w rajdach i wyÅ›cigach, jeÅ›li chcÄ… odnieść miÄ™dzynarodowy sukces. PrzekuwajÄ…c sÅ‚owa w czyn, Kiichiro wysÅ‚aÅ‚ luksusowego sedana Toyopet Crown do Australii, gdzie samochód wystartowaÅ‚ w prestiżowym rajdzie Round Australia Trial. W ten sposób Toyota zadebiutowaÅ‚a w miÄ™dzynarodowych zawodach samochodowych.

Obecny CEO firmy nie tylko kontynuuje rodzinne tradycje, ale wniósÅ‚ do firmy nowÄ… jakość. DziÄ™ki swojemu sportowemu doÅ›wiadczeniu jest wyjÄ…tkowym szefem w historii firmy, a także jedynym w swoim rodzaju w Å›wiatowym przemyÅ›le motoryzacyjnym.

„Koledzy nazywajÄ… mnie prezydentem-rajdowcem lub mistrzem kierownicy” – powiedziaÅ‚ Toyoda w niedawnym wywiadzie. – „MajÄ… zresztÄ… racjÄ™, ale ja widzÄ™ siebie w roli kogoÅ›, kto stoi na straży stylu i charakteru samochodów Toyoty i Lexusa”. 

Nauczyciel

Droga Akio Toyody od garnituru do kombinezonu byÅ‚a dÅ‚uga i trudna. Toyoda szkoliÅ‚ siÄ™ pod okiem Hiromu Naruse, oficjalnego trenera kierowców firmy w tamtym czasie. Pierwszy nauczyciel przyszÅ‚ego szefa rodzinnego koncernu byÅ‚ bardzo doÅ›wiadczonym kierowcÄ… testowym Toyoty i Lexusa, szefem zespoÅ‚u Gazoo Racing i gÅ‚ównym testerem supersamochodu Lexus LFA. W firmie nazywano go mistrzem, a koledzy z konkurencyjnych marek przyznawali, że Naruse wyjeździÅ‚ na torze Nurburgring wiÄ™cej godzin niż ktokolwiek w historii. 

Jako dziecko Akio chciaÅ‚ zostać taksówkarzem. RosnÄ…ce zainteresowanie sportami motorowymi spotkaÅ‚o siÄ™ z dezaprobatÄ… rodziców, dlatego na studiach Toyoda trenowaÅ‚ hokej. Dawna fascynacja powróciÅ‚a, kiedy rozpoczÄ…Å‚ pracÄ™ w rodzinnej firmie. Z czasem spÄ™dzaÅ‚ coraz wiÄ™cej czasu wÅ›ród firmowych inżynierów i na torach za kierownicÄ… testowanych aut. DziÄ™ki temu wyrobiÅ‚ sobie renomÄ™ fascynata samochodów i w ten sposób pewnego dnia stanÄ…Å‚ przed surowym obliczem Mistrza – Hiromu Naruse.

„KtoÅ› taki jak ty nie ma pojÄ™cia, jak należy prowadzić samochód” – usÅ‚yszaÅ‚ Akio na wstÄ™pie. – „WiÄ™c nie próbuj mi opowiadać o samochodach, skoro nawet nie umiesz nimi naprawdÄ™ jeździć”. 

Tak zaczęła siÄ™ historia mistrza i ucznia, jakby żywcem wziÄ™ta z filmów „Karate Kid” czy „Pijany mistrz”. Toyoda, wówczas 40-latek, zostaÅ‚ poddany niekoÅ„czÄ…cej siÄ™ serii morderczych treningów pod nadzorem sensei. Kiedy już wyjeździli setki kilometrów na wszystkich torach w Japonii, przenieÅ›li siÄ™ do Niemiec na sÅ‚ynny tor Nurburgring. Na ostrych, wÄ…skich zakrÄ™tach Akio nieraz byÅ‚ w strachu, choć jego zadanie ograniczaÅ‚o siÄ™ do jazdy za samochodem Naruse. Zdaniem Toyody tor Nurburgring jest na tyle niebezpieczny, że jakiekolwiek problemy czy bÅ‚Ä™dy można przypÅ‚acić życiem. Dlatego byÅ‚ bardzo zaskoczony, kiedy pewnego dnia Naruse powiedziaÅ‚, że przyszedÅ‚ czas na udziaÅ‚ w wyÅ›cigu.

„PowiedziaÅ‚, że zbliża siÄ™ 24-godzinny wyÅ›cig na Nurburgringu. ByÅ‚em przekonany, że nie ukoÅ„czÄ™ samodzielnie choćby jednego okrążenia” – wspomina Toyoda. 

Sportowe doświadczenia

Po raz pierwszy Akio Toyoda wystartowaÅ‚ w wyÅ›cigu w 2007 roku. ProwadziÅ‚ wtedy używanego Yarisa za 10 tys. dolarów na torze Twin Ring Motegi w Japonii. Jego celem byÅ‚o dotrzeć do mety. W swoim drugim wyÅ›cigu na Okayama International Circuit poczÄ…tkujÄ…cy kierowca pomyÅ›lnie przeszedÅ‚ kwalifikacje i wystartowaÅ‚ w finale. 

„CzuÅ‚em siÄ™, jakbym zostaÅ‚ wrzucony w wir. PrzeÅ›cignęły mnie niemal wszystkie samochody, tylko od czasu do czasu udawaÅ‚o mi siÄ™ kogoÅ› wyprzedzić” – wspomina Toyoda. 

OkazaÅ‚o siÄ™ jednak, że wcale nie byÅ‚o tak źle – Toyoda dojechaÅ‚ do mety jako trzeci w swojej klasie. Od tego momentu celem byÅ‚ 24-godzinny wyÅ›cig na Nurburgring. W czerwcu 2007 roku, w swoim pierwszym wyÅ›cigu na niemieckim torze, Toyoda wystartowaÅ‚ zmodernizowanym Lexusem IS. Nawet „wir” na torze Okayama nie przygotowaÅ‚ go na to, co siÄ™ dziaÅ‚o na pÄ™tli Nordschleife.

„Ten wyÅ›cig byÅ‚ o wiele bardziej zawziÄ™ty. Nie mogÅ‚em utrzymać swojego normalnego tempa. ByÅ‚em przerażony. BaÅ‚em siÄ™, że zderzÄ™ siÄ™ z innymi samochodami. Nawet mowy nie byÅ‚o o wyprzedzaniu” – podzieliÅ‚ siÄ™ wspomnieniami Akio Toyoda.

Debiutant dojechaÅ‚ szczęśliwie do mety, a doÅ›wiadczenie to daÅ‚o mu tyle radoÅ›ci, że jeszcze wielokrotnie powracaÅ‚ na Nurburgring – jako kierowca lub jako kibic. Kiedy w 2009 roku zostaÅ‚ prezydentem Toyoty, ograniczyÅ‚ udziaÅ‚ w imprezach sportowych jako kierowca ze wzglÄ™du na obawy o jego bezpieczeÅ„stwo. Nie oznacza to jednak, że zrezygnowaÅ‚ zupeÅ‚nie. W zeszÅ‚ym roku powróciÅ‚ na niemiecki tor i wystartowaÅ‚ w kwalifikacjach. Co roku startuje Å›rednio w 4 rajdach – najczęściej w swoim ulubionym samochodzie, Toyocie GT86.

„Sporo osób w firmie jest przeciwnych moim startom w wyÅ›cigach na torze. UważajÄ…, że to niebezpieczne. Nawet jeÅ›li bÄ™dÄ™ panowaÅ‚ nad samochodem, inne auta mogÄ… siÄ™ ze mnÄ… zderzyć. Rajdy również mogÄ… być niebezpieczne, ale pomiÄ™dzy startem każdego zawodnika robi siÄ™ przerwy, wiÄ™c mogÄ™ utrzymać swoje tempo nie bojÄ…c siÄ™ kolizji z innymi pojazdami” – komentuje Akio Toyoda. 

Te niepokoje wspóÅ‚pracowników nie sÄ… pozbawione podstaw. W 2010 roku Hiromu Naruse, mistrz Toyody i ojciec chrzestny Lexusa LFA, zginÄ…Å‚ w wypadku samochodowym za kierownicÄ… prototypu tego samochodu. Å»óÅ‚ty LFA rozbiÅ‚ siÄ™ na publicznej drodze w okolicy Nurburgring podczas jazdy testowej. Kiedy Mistrz Nurburgringu odszedÅ‚, uczniowie Naruse wskazali Akio ToyodÄ™ na jego nastÄ™pcÄ™ jako Mistrza Kierowców Toyoty. 

„CaÅ‚y zespóÅ‚ szkolony przez Naruse to profesjonalni kierowcy testowi, wiÄ™c oczywiÅ›cie ich umiejÄ™tnoÅ›ci i technika sÄ… lepsze niż moje. Ale ja potrafiÄ™ wyczuć, jakie wrażenia z jazdy powinny być charakterystyczne dla Toyoty, a jakie dla Lexusa” – zapewniÅ‚ Toyoda.

W nowej roli Morizo trenuje teraz swoje wÅ‚asne grono potencjalnych nastÄ™pców.

„MuszÄ… być w stanie rozróżnić odczucia z prowadzenia najlepiej oddajÄ…ce charakter Toyoty i Lexusa” – mówi nowy sensei. – „JeÅ›li nie znajdÄ™ nikogo, kto bÄ™dzie mógÅ‚ mnie w tym zastÄ…pić, to nie wyznaczÄ™ nastÄ™pnego Mistrza Kierowców”. 

Nawet Toyodzie trudno jest zwerbalizować, jakie odczucia powinny dawać samochody każdej z marek koncernu.

„Nie ma tu gotowej recepty. To kwestia emocji” – podsumowuje. – „Lexus powinien być trochÄ™ odjechany, a jednoczeÅ›nie dawać takie wrażenia z jazdy, żeby kierowca miaÅ‚ odczucie, że mógÅ‚by już zawsze jeździć tym samochodem. Toyota powinna podobać siÄ™ szerokiej publicznoÅ›ci, ale bez popadania w przeciÄ™tność”.

Nowy prezydent – nowa strategia

Jako prezydent, Toyoda wyznaczyÅ‚ dla firmy nowy cel – nieustannie tworzyć coraz lepsze samochody, zgodnie z filozofiÄ… Kaizen. Styl pracy i stopieÅ„ zaangażowania twórców nowego modelu powinien być taki sam jak przy projektowaniu supersamochodu Lexus LFA. DoÅ›wiadczenie Akio Toyody zdobyte na torze pod pseudonimem Morizo nadaje ton caÅ‚ej firmie. To jego decyzjom Toyota i Lexus zawdziÄ™czajÄ… powrót do modeli sportowych oraz mocniejszÄ… obecność w sportach motorowych.

Pasja Toyody jest inspiracjÄ… dla managerów, inżynierów i sprzedawców, którzy regularnie siadajÄ… za kierownicÄ… i przekazujÄ… firmie swoje wrażenia. Dobrym przykÅ‚adem jest trwajÄ…ca już od kilku lat akcja „5 Continents Drive”. Jest to seria wypraw przez 5 kontynentów, podczas których pracownicy koncernu pokonujÄ… tysiÄ…ce kilometrów po zróżnicowanych terenach za kierownicÄ… nowych modeli oraz pojazdów koncepcyjnych Toyoty i Lexusa. Inny sposób na angażowanie pracowników to ich staże w strukturach zespoÅ‚ów wyÅ›cigowych i rajdowych Toyota Gazoo Racing.