Inżynier, który niemal przez cztery dekady definiowaÅ‚ procesy konstruowania silników w BMW, którego pomysÅ‚y doprowadziÅ‚y do legendarnych triumfów na torach wyÅ›cigowych oraz w decydujÄ…cy sposób przyspieszaÅ‚y rozwój technologii silnikowych, wÅ‚aÅ›nie skoÅ„czyÅ‚ 80 lat.

Paul Rosche jest ojcem silnika turbo, którego niesamowite możliwoÅ›ci wyniosÅ‚y Brazylijczyka Nelsona Piqueta w bolidzie Brabham BMW na szczyt, do tytuÅ‚u Mistrza Åšwiata FormuÅ‚y 1 w sezonie 1983. Ten triumf w koronnej dyscyplinie sportów motorowych byÅ‚ najbardziej spektakularnym, ale z pewnoÅ›ciÄ… niejedynym sukcesem wÅ›ród efektów idei wszechstronnego inżyniera , urodzonego w Monachium w 1934 roku. WÅ›ród innych napÄ™dów, które wyszÅ‚y spod rÄ™ki Paula Rosche znajdziemy m.in. 2,0-litrowy silnik o 16 zaworach, który wygraÅ‚ przeszÅ‚o 150 wyÅ›cigów i zdobyÅ‚ 6 tytuÅ‚ów w Mistrzostwa Europy FormuÅ‚y 2, a także 6,0-litrowy silnik V12, który wygraÅ‚ w maratonie 24h Le Mans w latach 1995 i 1999.

Zaraz po ukoÅ„czeniu studiów i uzyskaniu stopnia inżyniera w roku 1957, mÅ‚ody konstruktor zatrudniÅ‚ siÄ™ w BMW, w dziale projektowania silników. Z poczÄ…tku zajmowaÅ‚ siÄ™ projektowaniem krzywek waÅ‚ków rozrzÄ…du w silnikach wyÅ›cigowych. StaÅ‚o siÄ™ to jego specjalnoÅ›ciÄ…, a talent, jaki miaÅ‚ do tej pracy, przyniósÅ‚ mu przezwisko „Paul Krzywka” („Nocken Paul”), używane i dziÅ› z mieszaninÄ… podziwu i szacunku. W jednym z jego pierwszych projektów waÅ‚ek rozrzÄ…du byÅ‚ niejako punktem wyjÅ›cia do kompletnego przeprojektowania silnika. Talent i ambicja Roschego sprawiÅ‚y, że inkorporowano go w każdym kolejnym projekcie, procesie projektowym i konstrukcyjnym wszystkich silników seryjnych BMW – a wszystkie ich wyczynowe odmiany powstawaÅ‚y po prostu pod jego kierownictwem. Tak byÅ‚o z legendarnymi jednostkami napÄ™dowymi, jak 2.0 Turbo z modelu 2002, który wygraÅ‚ sezon 1969 Mistrzostw Samochodów Turystycznych i dwa 6-cylindrowe napÄ™dy z modeli 320 i 323i z lat 1977 i 1978.

Logicznym nastÄ™pstwem tego stanu rzeczy byÅ‚o, że w roku 1973 Paul Rosche zostaÅ‚ mianowany szefem ds. konstrukcji zaawansowanych oraz konstrukcji silników wyÅ›cigowych. W dwa lata później przeniósÅ‚ siÄ™ do BMW Motorstport GmbH, gdzie najpierw szefowaÅ‚ dziaÅ‚owi konstruowania silników seryjnych i wyczynowych dla BMW M1, a potem, od 1979 do 1996, byÅ‚ dyrektorem technicznym. W tym czasie BMW weszÅ‚o do FormuÅ‚y 1, opracowano także silnik pierwszej generacji BMW M3, które staÅ‚o siÄ™ potem najbardziej utytuÅ‚owanym turystycznym samochodem wyÅ›cigowym Å›wiata, a także nowym symbolem radoÅ›ci z jazdy po zwykÅ‚ych drogach.

BMW podjęło decyzjÄ™ o przystÄ…pieniu do FormuÅ‚y 1 na poczÄ…tku lat 1980., co byÅ‚o również efektem nieugiÄ™tej determinacji Paula Rosche wobec takiego planu. Jego zespóÅ‚ dostarczyÅ‚ najważniejszego argumentu z wszystkich możliwych: specjaliÅ›ci silnikowcy przeksztaÅ‚cili seryjny 4-cylindrowy silnik o pojemnoÅ›ci zaledwie 1,5 l w potencjalnego zwyciÄ™zcÄ™ Mistrzostw Åšwiata. 16 zaworów, turbodoÅ‚adowanie i – po raz pierwszy w Formule 1 – Digital Motor Electronics (elektroniczny sterownik silnika) pozwoliÅ‚y uzyskać z tej jednostki wstÄ™pnÄ… moc 800 KM. Brabham BMW zadebiutowaÅ‚ na starcie sezonu 1982, a w 630 dni później Nelson Piquet zdobyÅ‚ tytuÅ‚ Mistrza Åšwiata. W roku 1987 silnik ten miaÅ‚ za sobÄ… zwyciÄ™stwo w 9 wyÅ›cigach Grand Prix, a jego potencjaÅ‚ wydawaÅ‚ siÄ™ niewyczerpany. Pytany o maksymalnÄ… moc silnika F1, Paul Rosche odpowiedziaÅ‚ w swój niepowtarzalny, dystyngowany sposób: „Oh, musiaÅ‚a wynosić jakieÅ› 1400 KM, nie wiemy na pewno, bo nasza aparatura pomiarowa miaÅ‚a skalÄ™ tylko do 1280 KM”.

Samochód, który w 1983 r. zdobyÅ‚ mistrzostwo, pojawiÅ‚ siÄ™ na torze po raz kolejny w zeszÅ‚ym roku na Festiwalu PrÄ™dkoÅ›ci w Goodwood. Zanim do tego doszÅ‚o, Brabham BMW BT52 przeszedÅ‚ gruntownÄ… restauracjÄ™ – w wykonaniu ekipy, w skÅ‚ad której wchodziÅ‚o wielu mechaników, którzy siÄ™ nim zajmowali w padoku F1 przeszÅ‚o 30 lat temu… W ekipie byÅ‚ także Paul Rosche. Jak zawsze dostrzegajÄ…cy najmniejsze szczegóÅ‚y i – siÅ‚Ä… rozpÄ™du, przyzwyczajenia i szacunku – tytuÅ‚owany przez swych niegdysiejszych kolegów „szefem”, poprowadziÅ‚ caÅ‚y proces odtworzenia historycznej wyÅ›cigówki. I to wÅ‚aÅ›nie on – osobiÅ›cie – namówiÅ‚ Nelsona Piqueta na przyjazd do Goodwood i ponowne zajÄ™cie miejsca w kokpicie BT52. Po raz kolejny bawarski upór i siÅ‚a przekonywania tego silnikowego guru doprowadziÅ‚y do iÅ›cie magicznej chwili w sporcie motorowym.