„Pierwsze lampy peÅ‚niÅ‚y funkcjÄ™ oznaczajÄ…cÄ… pojazd, a nie oÅ›wietlajÄ…cÄ… drogÄ™. Stosowano do tego celu lampy naftowe i lampy karbidowe. Pierwsze Å›wiatÅ‚a podobne do tych, których używamy obecnie, pojawiÅ‚y siÄ™ w 1913 roku, jednak miaÅ‚y one bardzo maÅ‚Ä… moc. W roku 1924 pojawiÅ‚y siÄ™ żarówki Philips Duplo, które miaÅ‚y dwa żarniki i dawaÅ‚y możliwość korzystania z nich jako Å›wiateÅ‚ mijania i drogowych” - tÅ‚umaczy instruktor ŠKODA Auto SzkoÅ‚y, RadosÅ‚aw Jaskulski.

W roku 1957 w europejskich samochodach pojawiÅ‚y siÄ™ Å›wiatÅ‚a asymetryczne, w odróżnieniu od dotychczas stosowanych Å›wiateÅ‚ symetrycznych, oÅ›wietlajÄ…cych równo lewÄ… i prawÄ… stronÄ™ przed samochodem. ÅšwiatÅ‚a symetryczne stosowane sÄ… dalej w Stanach Zjednoczonych. Kolejne etapy oÅ›wietleniowej rewolucji dotyczÄ… zmiany żarówki. W latach sześćdziesiÄ…tych pojawiÅ‚y siÄ™ żarówki halogenowe, które Å›wieciÅ‚y dużo jaÅ›niej niż dotychczas używane. W latach 80. zaczÄ™to montować w samochodach reflektory soczewkowe, które precyzyjnie kierowaÅ‚y strumieÅ„ Å›wiatÅ‚a. Kolejnym przeÅ‚omem byÅ‚o pojawienie siÄ™ lamp ksenonowych. W porównaniu do pierwszych żarówek halogenowych strumieÅ„ Å›wiatÅ‚a ksenonowego byÅ‚ trzykrotnie intensywniejszy – z 1100 do 3200 lm (lumenów). Do stosowanych Å›wiateÅ‚ ksenonowych wprowadzono mechanizm samopoziomowania - Å›wiatÅ‚a ustawiaÅ‚y siÄ™ w zależnoÅ›ci od zaÅ‚adowania samochodu, dziÄ™ki temu nie oÅ›lepiaÅ‚y nadjeżdżajÄ…cych z naprzeciwka pojazdów.

Od 2007 roku historia Å›wiateÅ‚ pisana jest przez Å›wiatÅ‚a ledowe, które dajÄ… bardzo duże możliwoÅ›ci w zakresie efektywnoÅ›ci i precyzji oÅ›wietlenia. PozwalajÄ… one na przykÅ‚ad na automatycznÄ… zmianÄ™ ze Å›wiateÅ‚ mijania na drogowe, wygaszenie poszczególnych bloków Å›wiateÅ‚ tak, by nie oÅ›lepiaÅ‚y one pieszego lub jadÄ…cego rowerzysty.

W samochodzie znajduje siÄ™ kilka rodzajów Å›wiateÅ‚: Å›wiatÅ‚a drogowe, mijania, kierunkowskazy, Å›wiatÅ‚o hamowania „stop”, Å›wiatÅ‚a oÅ›wietlajÄ…ce tablicÄ™ rejestracyjnÄ…, Å›wiatÅ‚a pozycyjne, Å›wiatÅ‚a odblaskowe i Å›wiatÅ‚a awaryjne.

Poniżej przedstawiamy rodzaje świateł i ich funkcje:

- Å›wiatÅ‚a mijania – ich zadaniem jest oÅ›wietlenie drogi przed pojazdem. Ze wzglÄ™du na zasiÄ™g czÄ™sto okreÅ›lane sÄ… jako krótkie. Ich wÅ‚Ä…czanie jest obowiÄ…zkowe od zmierzchu do Å›witu, zamiennie ze Å›wiatÅ‚ami drogowymi. Używamy ich również w warunkach pogorszonej przejrzystoÅ›ci: mgÅ‚y lub deszczu.

- Å›wiatÅ‚a do jazdy dziennej – zgodnie z definicjÄ… zawartÄ… w Regulaminie nr 48 Europejskiej Komisji Gospodarczej zostaÅ‚y opisane jako Å›wiatÅ‚a skierowane do przodu, sÅ‚użące poprawie widocznoÅ›ci pojazdu podczas jazdy w dzieÅ„. Regulamin okreÅ›liÅ‚ również techniczne warunki dziaÅ‚ania Å›wiateÅ‚, m.in. powinny siÄ™ one wÅ‚Ä…czać automatycznie przy uruchomieniu silnika, automatycznie powinny gasnąć jeÅ›li zostanÄ… wÅ‚Ä…czone Å›wiatÅ‚a mijania lub przeciwmgÅ‚owe.

- Å›wiatÅ‚a drogowe – używamy ich od zmierzchu do Å›witu. Ze wzglÄ™du na moc okreÅ›lane sÄ… jako dÅ‚ugie. OÅ›wietlajÄ… drogÄ™ przed pojazdem w celu zwiÄ™kszenia widocznoÅ›ci. StrumieÅ„ Å›wiatÅ‚a oÅ›wietla drogÄ™ symetrycznie, czyli równomiernie prawÄ… i lewÄ… część drogi. Kierowca używajÄ…cy Å›wiateÅ‚ drogowych zobowiÄ…zany jest do ich wyÅ‚Ä…czenia, jeżeli istnieje ryzyko oÅ›lepienia innych kierowców lub pieszych.

- Å›wiatÅ‚a przeciwmgÅ‚owe – sÅ‚użą do oÅ›wietlanie drogi w warunkach ograniczonej przejrzystoÅ›ci powietrza. W samochodach wystÄ™pujÄ… przednie i tylne. Przednie stosujemy, gdy mamy do czynienia z trudnymi warunkami pogodowymi lub gdy zezwalajÄ… na to znaki. Tylnych Å›wiateÅ‚ przeciwmgÅ‚owych możemy użyć tylko w przypadku, gdy widoczność spadnie poniżej 50 metrów.

- kierunkowskazy – sÅ‚użą do sygnalizowania zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu.

- Å›wiatÅ‚a hamowania „stop” – sygnalizujÄ… hamowanie pojazdu. ÅšwiatÅ‚a te uruchamiajÄ… siÄ™ automatycznie w momencie uruchomienia hamulca.

- Å›wiatÅ‚a pozycyjne – zapewniajÄ… oÅ›wietlenie podczas postoju. Powinny zapewnić widoczność pojazdu przy dobrej przejrzystoÅ›ci powietrza z 300 metrów.

- Å›wiatÅ‚a odblaskowe – zapewniajÄ… widoczność pojazdu oÅ›wietlonego przez inny pojazd w ciemnoÅ›ci.

- Å›wiatÅ‚a awaryjne – sygnalizujÄ… awaryjne sytuacje. Używamy ich jeÅ›li nasz postój jest wynikiem uszkodzenia pojazdu lub wypadku.

Rozwój oÅ›wietlenia pokazuje, jak duże ma ono znaczenie dla sprawnoÅ›ci i bezpieczeÅ„stwa przemieszczania siÄ™. Nonszalancja w braku używania kierunkowskazów, nie zwracania uwagi na jakość oÅ›wietlenia ten wysiÅ‚ek niweczy.

Wielość Å›wiateÅ‚ nakazuje używania ich w odpowiednich sytuacjach. Nie w tych, w których nam wygodnie, ale zawsze w okreÅ›lonych. Tylko wtedy bÄ™dzie bezpieczniej.