PrzemysÅ‚ motoryzacyjny – pod wpÅ‚ywem coraz bardziej wymagajÄ…cych norm spalin wprowadzanych przez wÅ‚adze publiczne – poczyniÅ‚ niewÄ…tpliwie duże postÄ™py w ograniczaniu iloÅ›ci emisji CO2 przez poruszajÄ…ce siÄ™ po drogach samochody. W 2015 roku Å›rednia emisja nowych samochodów wynosiÅ‚a 119,6 g CO2/km i byÅ‚a o 36,5 proc. niższa w porównaniu z 1995 rokiem (186 g CO2/km).
Jaka przyszÅ‚ość czeka motoryzacjÄ™ w kontekÅ›cie dalszego ograniczania emisji szkodliwych substancji do atmosfery? Dieter Zetsche, prezes Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów, twierdzi, że w 2021 roku emisja CO2 bÄ™dzie mniejsza w porównaniu z 2005 rokiem o 42 proc.
Eksperci pracujÄ… nad nowymi normami emisji CO2
WedÅ‚ug europejskich przepisów dot. norm emisji dwutlenku wÄ™gla na 2021 rok samochody osobowe nie bÄ™dÄ… mogÅ‚y emitować wiÄ™cej niż 95 g CO2/km. Należy tu dodać, że poziom ten to uÅ›redniona wartość caÅ‚ej gamy modelowej każdej marki.
Czy przy obecnej Å›redniej emisji dwutlenku wÄ™gla emitowanego przez nowe samochody wartoÅ›ci te sÄ… realne do osiÄ…gniÄ™cia? Na 4 lata przed wspomnianym terminem niektórzy z producentów majÄ… już w swojej ofercie samochody, które z nawiÄ…zkÄ… speÅ‚niajÄ… te parametry. Zgodnie z danymi Next Green Car – najpopularniejszego brytyjskiego portalu zajmujÄ…cego siÄ™ ekologiÄ… w motoryzacji – najniższym poziomem emisji CO2 wÅ›ród samochodów wyposażonych w silnik spalinowy może poszczycić siÄ™ hybrydowa Toyota Prius (70 g CO2/km) oraz znajdujÄ…ca siÄ™ na drugim miejscu Toyota Yaris Hybrid (75 g CO2/km). W przypadku modeli wyposażonych w ukÅ‚ad plug-in umożliwiajÄ…cy doÅ‚adowywanie akumulatorów z gniazdka na pierwszym miejscu znalazÅ‚o siÄ™ elektryczne BMW i3 wyposażone w Range Extender (13 g CO2/km) oraz Toyota Prius Plug-in Hybrid (22 g CO2/km). OczywiÅ›cie w przypadku aut w stu procentach elektrycznych lub z napÄ™dem wodorowym – np. samochody Tesli lub Toyota Mirai – poziom emisji CO2 wynosi zero.
Samochody konwencjonalne zdrożeją? Zapowiadany jest nowy podatek
Samochody osobowe oraz dostawcze – wedÅ‚ug danych European Automobile Manufacturers Association – odpowiadajÄ… za emisjÄ™ do atmosfery 13 proc. gazów cieplarnianych. Dlatego też Unia Europejska znalazÅ‚a sposób na dodatkowe zmotywowanie koncernów motoryzacyjnych w dążeniu do speÅ‚niania nowych norm emisji spalin, przygotowujÄ…c zestaw bonusów oraz kar.
Od 2019 roku każdy gram CO2 ponad ustalonÄ… normÄ™ bÄ™dzie kosztowaÅ‚ producenta 95 euro. Co wiÄ™cej kara bÄ™dzie nakÅ‚adana na każdy sprzedany pojazd! Bonusem ma być natomiast korzystny przelicznik dla modeli, które bÄ™dÄ… emitowaÅ‚y poniżej 50 g CO2/km – w 2020 roku przy obliczaniu Å›redniej emisji samochodów sprzedanych przez danego producenta taki samochód bÄ™dzie liczony jako dwa, rok później jako 1,67 i nastÄ™pnie jako 1,33 w 2021 roku. W 2022 roku program bonusów zostanie zakoÅ„czony.
Jak przewidujÄ… specjaliÅ›ci JATO Dynamics, nie każdy z producentów ma szasnÄ™ uniknąć kary. Na straty narażone sÄ… koncerny motoryzacyjne, które majÄ… znacznie rozbudowanÄ… ofertÄ™ samochodów z dużymi silnikami. RekordziÅ›ci mogÄ… zapÅ‚acić od 126 mln do nawet 1,36 mld euro kary. Czy sÄ… firmy, którym na pewno uda siÄ™ tego uniknąć? WedÅ‚ug PA Consulting restrykcje nie obejmÄ… Toyoty, Lexusa oraz Volvo i grupy Renault-Nissan.
Koniec ery diesla już nie tylko wÅ›ród samochodów osobowych
Na poczÄ…tku drugiego kwartaÅ‚u 2017 roku skoÅ„czyÅ‚a siÄ™ dominacja silników Diesla na europejskim rynku. KwiecieÅ„ – wedÅ‚ug danych JATO Dynamics – okazaÅ‚ siÄ™ miesiÄ…cem, w którym sprzedaż samochodów zasilanych olejem napÄ™dowym spadÅ‚a o 15 proc. rok do roku (caÅ‚y rynek samochodów nowych w Europie spadÅ‚ o 7,1 proc.). W efekcie udziaÅ‚ diesli w rynku wyniósÅ‚ zaledwie 46 proc. To byÅ‚a pierwsza taka sytuacja od czasów prowadzenia przez JATO Dynamics statystyk sprzedaży samochodów w Europie.
Wyniki za pierwsze póÅ‚rocze 2017 roku nie poprawiÅ‚y sytuacji diesli. W ciÄ…gu pierwszych szeÅ›ciu miesiÄ™cy br. ilość rejestracji samochodów zasilanych olejem napÄ™dowym spadÅ‚a w Europie o 4,3 proc. Oznacza to, że udziaÅ‚ diesla w caÅ‚kowitej sprzedaży nowych samochodów na tym rynku znajduje siÄ™ obecnie wedÅ‚ug danych JATO Dynamics na poziomie 45,3 proc. – to najgorszy wynik od 2009 roku, kiedy to udziaÅ‚ tego rodzaju napÄ™du wynosiÅ‚ 44,4 proc.
RównoczeÅ›nie specjaliÅ›ci JATO Dynamics zauważyli wyraźny wzrost zainteresowania samochodami z napÄ™dem alternatywnym. DekadÄ™ temu stanowiÅ‚y one zaledwie 0,4 proc. caÅ‚ego europejskiego rynku, dzisiaj ich udziaÅ‚ znajduje siÄ™ na poziomie 4,2 proc. NajwiÄ™kszymi wzrostami może pochwalić siÄ™ Toyota – w okresie od stycznia do czerwca 2017 roku aż 40 proc. samochodów sprzedanych w Europie przez tego producenta stanowiÄ… auta z napÄ™dem alternatywnym.
Dwutlenek węgla nie jest jedynym problemem
DziÄ™ki restrykcyjnym normom emisji spalin udaÅ‚o siÄ™ zredukować nie tylko emisjÄ™ CO2 do atmosfery, ale również spadÅ‚a emisja tlenków azotu (NOx) oraz pyÅ‚ów (PM). Jedne i drugie sÄ… szkodliwe dla zdrowia – te pierwsze powodujÄ… astmÄ™, zapalenie oskrzeli, a nawet zawaÅ‚y i nowotwory – i sÄ… jednym z gÅ‚ównych skÅ‚adników smogu; te drugie sÄ… czÄ…steczkami sadzy, popioÅ‚ów i toksycznych metali ciężkich. Tak wiÄ™c, to czy samochód jest przyjazny Å›rodowisku, zależy nie tylko od tego, ile wynosi emisja dwutlenku wÄ™gla na każdy przejechany kilometr, ale także tlenków azotu i czÄ…stek staÅ‚ych.
Każdego roku zanieczyszczenie powietrza przyczynia siÄ™ na terenie Unii Europejskiej do ponad 400 tys. przedwczesnych zgonów i szkód w Å›rodowisku naturalnym na okoÅ‚o 330–940 mld euro rocznie. Już w 2010 roku European Comission Impact Assessment on Clean Air Policy Package ostrzegaÅ‚a, że zanieczyszczenia powietrza spowodowaÅ‚y w Polsce ponad 44 tys. przedwczesnych zgonów. Transport drogowy odpowiada za emisjÄ™ 40 proc. NOx w Europie, a okoÅ‚o 80 proc. tych emisji pochodzi z samochodów z silnikiem Diesla.
OsiÄ…gniÄ™cie w 2021 roku zaÅ‚ożonego przez Parlament Europejski poziomu pozwoli na ograniczenie emisji dwutlenku wÄ™gla o 50 mln ton. Jakie bÄ™dÄ… normy emisji CO2 w trzeciej dekadzie dwutysiÄ™cznego roku? Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodowych przyznaje, że obecnie nie zostaÅ‚y jeszcze okreÅ›lone ostateczne wartoÅ›ci, ale przyjmuje siÄ™, że w latach 2021 – 2030 powinna nastÄ…pić redukcja emisji o 20 proc.
Prezes Dieter Zetsche dodaje, że po 2020 roku wiele opÅ‚acalnych technologii stosowanych w silnikach napÄ™dzanych benzynÄ… lub olejem napÄ™dowym zostanie już wykorzystanych, umożliwiajÄ…c osiÄ…gniÄ™cie norm CO2 na rok 2021. Dalsze redukcje CO2 bÄ™dÄ… możliwe już tylko dziÄ™ki wzrostowi sprzedaży samochodów z napÄ™dem hybrydowym, wodorowym oraz elektrycznym.