Z danych opublikowanych przez KomisjÄ™ EuropejskÄ… [1] wynika, że w 2018 r. na unijnych drogach zginęło 25 100 osób, Å›rednio to 49 ofiar Å›miertelnych na milion mieszkaÅ„ców. Polska klasyfikuje siÄ™ tu dużo powyżej Å›redniej unijnej, w przeliczeniu na milion mieszkaÅ„ców jest u nas 76 ofiar Å›miertelnych. W Polsce, wg danych Komendy GÅ‚ównej Policji, w 2018 roku doszÅ‚o do 31 674 wypadków drogowych, w wyniku których 2 862 osoby poniosÅ‚y Å›mierć, a 37 359 osób zostaÅ‚o rannych [2]. Do jednostek Policji zgÅ‚oszono też 436 414 kolizji drogowych. Oprócz skutków spoÅ‚ecznych wypadki te majÄ… również ogromne skutki ekonomiczny. Szacowany koszt wszystkich zdarzeÅ„ drogowych w Polsce, wedÅ‚ug aktualnych danych Krajowej Rady BezpieczeÅ„stwa Ruchu Drogowego, to 48,2 mld zÅ‚otych [3]. WHO szacuje, że wypadki drogowe kosztujÄ… od 1% do 3% produktu krajowego brutto (PKB) każdego kraju.

Nowe technologie na ratunek

Kiedy myÅ›limy o wykorzystaniu sztucznej inteligencji w przemyÅ›le motoryzacyjnym to na myÅ›l w pierwszej kolejnoÅ›ci przychodzi samochód autonomiczny. PrzemysÅ‚ samochodowy stoi na progu rewolucji. Prace nad bezpiecznym w peÅ‚ni autonomicznym samochodem trwajÄ…, ale wciąż jednak jest to raczej swoista wizja przyszÅ‚oÅ›ci niż realne implementacje. DziÄ™ki AI samochody majÄ… interpretować i przewidywać zachowanie innych uczestników ruchu i umieć zareagować na tyle wczeÅ›nie, aby zapobiec potencjalnie niebezpiecznym sytuacjom. Już teraz coraz wiÄ™cej aut wyposażonych jest w ,,inteligentnych” asystentów kierowców, czyli systemy wspomagajÄ…ce bezpieczeÅ„stwo jazdy.

– Nowe technologie zmieniÅ‚y obraz branży automotive nie tylko w procesie produkcji samochodów, ale przede wszystkim poprawy bezpieczeÅ„stwa jazdy. Obecnie coraz częściej wykorzystuje siÄ™ chociażby możliwoÅ›ci uczenia maszynowego w aplikacjach monitorujÄ…cych styl jazdy kierowców, systemach rozpoznawania znaków drogowych czy w systemach utrzymania w pasie. Samochody wyższej klasy już dziÅ› oferujÄ… też szereg systemów wspierajÄ…cych kierowcÄ™, dziÄ™ki którym jeździ siÄ™ Å‚atwiej i bezpieczniej. Mowa tu chociażby o asystentach jazdy nocnej, asystentach martwego pola, asystentach parkowania, czujnikach ostrzegajÄ…cych o ruchu poprzecznym z tyÅ‚u pojazdu, aktywnych tempomatach, które utrzymujÄ… staÅ‚Ä… prÄ™dkość jazdy, kontrolujÄ… odlegÅ‚ość od poprzedzajÄ…cego pojazdu zachowujÄ…c bezpieczny odstÄ™p i wspierajÄ… kierowcÄ™ podczas jazdy w korkach poprzez wczesne wyhamowywanie i bezpieczne ruszanie, czy też o systemach automatycznie powiadamiajÄ…cych o wypadkach drogowych sÅ‚użby ratunkowe. TrwajÄ… prace nad systemami i rozwiÄ…zaniami prawnymi, które umożliwiajÄ… komunikowanie siÄ™ samochodów z infrastrukturÄ… drogowÄ… i innymi pojazdami. Ma to uÅ‚atwić wprowadzenie autonomicznego transportu i zwiÄ™kszenie bezpieczeÅ„stwa poprzez chociażby bÅ‚yskawicznÄ… informacjÄ™ o zagrożeniu na drodze czy rozÅ‚adowywanie korków poprzez inteligentne sterowanie ruchem przez komputer. – mówi JÄ™drzej Fulara, CTO w Sparkbit.

Dlaczego telematyka zyskuje na znaczeniu w kontekście bezpieczeństwa jazdy?

WÅ›ród czynników majÄ…cych decydujÄ…cy wpÅ‚yw na bezpieczeÅ„stwo ruchu, na pierwsze miejsce zdecydowanie wysuwa siÄ™ czÅ‚owiek. W 2018 roku w Polsce byÅ‚o 27 556 wypadków  z winy kierujÄ…cego, co stanowiÅ‚o 87% ogóÅ‚u wszystkich wypadków. To wÅ‚aÅ›nie czynnik ludzki jest najczÄ™stszÄ… przyczynÄ… wypadków drogowych. Szacuje siÄ™, że Å›rednio od 80%-90% wypadków powstaje z winy czÅ‚owieka. Kluczowym elementem w poprawie bezpieczeÅ„stwa na drodze jest wiÄ™c zmiana zachowania kierowcy i wyeliminowanie niebezpiecznych nawyków. Jak można to zrobić? Jednym z najbardziej skutecznych sposobów jest wykorzystanie potÄ™gi liczb. Tu wÅ‚aÅ›nie pomaga telematyka. Na rynku dostÄ™pne sÄ… już systemy, które dziÄ™ki zaawansowanym algorytmom i modelom matematycznym sÄ… w stanie dokÅ‚adnie ocenić styl jazdy konkretnego kierowcy i zaoferować mu spersonalizowane wskazówki. PrzykÅ‚adem takiego systemu jest SparkT - platforma do oceny zachowania kierowcy podczas jazdy stworzona przez polskÄ… firmÄ™ Sparkbit. Jeszcze kilka lat temu systemy telematyczne sÅ‚użyÅ‚y gÅ‚ównie do lokalizowania pojazdów we flocie samochodowej, Å›ledzenia ich tras czy lokalizowania w czasie kradzieży. DziÅ›, dziÄ™ki rozwojowi algorytmów uczenia maszynowego, z powodzeniem wykorzystuje siÄ™ je do monitorowania i analizowania stylu jazdy kierowców, co korzystnie wpÅ‚ywa w szerszej perspektywie, obok korzyÅ›ci dla branży ubezpieczeniowej i floty samochodowej, wÅ‚aÅ›nie m.in. na poprawÄ™ bezpieczeÅ„stwa ruchu drogowego.

Mobilne aplikacje telematyczne do angażowania, motywowania i ulepszania stylu jazdy kierowców

SparkT to platforma do monitorowania i analizowania stylu jazdy kierowców. WykorzystujÄ…c zaawansowane algorytmy i dane z różnych źródeÅ‚ w czasie rzeczywistym obserwuje ona jak kierowca zachowuje siÄ™ na drodze. Wykrywa potencjalnie niebezpieczne zachowania, np. gwaÅ‚towne przyspieszenia, hamowania i wchodzenia w zakrÄ™ty czy przekroczenia dopuszczalnej prÄ™dkoÅ›ci jazdy. System dziaÅ‚a w oparciu o heterogeniczne dane takie jak: poÅ‚ożenie i prÄ™dkość pojazdu (Å›ledzonego w czasie rzeczywistym przy użyciu GPS), warunki atmosferyczne, natężenie ruchu czy ograniczenia prÄ™dkoÅ›ci. Dane te uzupeÅ‚niane sÄ… przez informacje zebrane przez czujniki smartfona (akcelerometr, żyroskop, GPS), w którym zainstalowano odpowiedniÄ…  aplikacjÄ™ lub z innego źródÅ‚a danych takiego jak, np. BLE (urzÄ…dzenia Bluetooth o niskiej energii) lub OBD2. Na tej podstawie tworzony jest indywidualny profil każdego kierowcy. Celem jest sklasyfikowanie kierowców wedÅ‚ug ich skÅ‚onnoÅ›ci do ryzyka, a w szerszym kontekÅ›cie zwiÄ™kszenie bezpieczeÅ„stwa ruchu drogowego. Co ważne, dane dostarczajÄ…ce informacje o zachowaniu kierowcy sÄ… również dostÄ™pne użytkownikowi, aby mógÅ‚ lepiej zrozumieć swojÄ… jazdÄ™ i skupić siÄ™ na obszarze wymagajÄ…cym poprawy. Obecnie firma pracuje nad wzbogaceniem oprogramowania o komponent AI wykorzystujÄ…cy zaawansowanÄ… analizÄ™ obrazu, dziÄ™ki któremu bÄ™dzie można w czasie rzeczywistym wykrywać sytuacje, w których kierowca przejechaÅ‚ na czerwonym Å›wietle, niebezpiecznie wyprzedzaÅ‚, nie zachowaÅ‚ bezpiecznej odlegÅ‚oÅ›ci miÄ™dzy pojazdami, czy zbyt czÄ™sto zmieniaÅ‚ pas ruchu.

Firmy ubezpieczeniowe już teraz wykorzystujÄ… systemy do analizowania jazdy kierowców do oceny ryzyka ubezpieczeniowego i proponowania indywidualnych polis dostosowanych do stylu jazdy, nagradzajÄ…c klientów wykazujÄ…cych siÄ™ dobrym prowadzeniem pojazdu za pomocÄ… niższych skÅ‚adek i rabatów na oferty partnerskie. Systemy pozwalajÄ…ce monitorować i analizować zachowania kierowców sÄ… też bardzo pomocne w zarzÄ…dzaniu flotÄ… firmy transportowej.

Korzystanie z nowych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, IoT, zastosowanie telematyki opartej na zaawansowanych możliwoÅ›ciach uczenia maszynowego, analityki i algorytmów, już odgrywa istotnÄ… rolÄ™ w zmianie krajobrazu przemysÅ‚u motoryzacyjnego i może przyczynić siÄ™ jeszcze bardziej do zapobiegania i zmniejszenia liczby wypadków oraz poprawy bezpieczeÅ„stwa na drodze. RozwiÄ…zania sieci komórkowej i szybkiej transmisji danych mogÄ… być wykorzystywane do gromadzenia danych o pojazdach na drodze i stanie dróg, a także do dostarczania informacji o pogodzie i ostrzeżeÅ„ w czasie rzeczywistym w celu zmniejszenia liczby wypadków. Inteligentne Å›wiatÅ‚a drogowe, systemy kontroli ruchu, inteligentne systemy wspierajÄ…ce kierowców w samochodach, autonomiczne auta, platformy do monitorowania stylu jazdy kierowców – technologia daje wiele możliwoÅ›ci, aby zmniejszyć liczbÄ™ wypadków i podnieść bezpieczeÅ„stwo jazdy.

[1] Dane: Krajowa Rada BezpieczeÅ„stwa Ruchu Drogowego, raport:  Stan bezpieczeÅ„stwa ruchu drogowego oraz dziaÅ‚ania realizowane w tym zakresie w 2018 roku. http://www.krbrd.gov.pl/pl/test.html

[2] Dane Komendy GÅ‚ównej Policki, raport: Wypadki drogowe w Polsce w 2018 r.  http://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html

[3] Dane z 2015 roku, czyli z ostatniego badania przeprowadzonego przez KrajowÄ… RadÄ™ BezpieczeÅ„stwa Ruchu Drogowego http://www.krbrd.gov.pl/pl/aktualnosci/0daa3749e86e86dd2e55836e8b633019.html