Sport motorowy jest integralnÄ… częściÄ… Å‚aÅ„cucha DNA Audi. Od wielu lat, marka z czterema ringami w warunkach wyÅ›cigów testuje nowe rozwiÄ…zania techniczne. PoczÄ…tek badaniom, ponad 30 lat temu, daÅ‚o wprowadzenie staÅ‚ego napÄ™du na cztery koÅ‚a quattro. 24-godzinny wyÅ›cig Le Mans, to szczególnie emocjonujÄ…ca możliwość zaprezentowania wszelkich nowinek, ponieważ organizator, Automobile Club de l’Ouest (ACO), ustalajÄ…c reguÅ‚y wyÅ›cigu, wspiera wprowadzanie nowych rozwiÄ…zaÅ„ technicznych.

PoczÄ…wszy od swojego pierwszego startu w roku 1999, Audi zanotowaÅ‚o na swoim koncie jedenaÅ›cie zwyciÄ™stw. Kilka z nich byÅ‚o efektem wprowadzenia sporych innowacji. Tryumf Audi R8 w 2001 roku, to zasÅ‚uga zastosowania silnika benzynowego TFSI z bezpoÅ›rednim wtryskiem paliwa. W 2006 roku, Audi R10 TDI byÅ‚o pierwszym samochodem z silnikiem diesla, zwyciężajÄ…cym w Le Mans, a w roku 2012, Audi R18 e-tron quattro - pierwszÄ… zwyciÄ™skÄ… hybrydÄ… wyÅ›cigowÄ…. Kilka miesiÄ™cy temu, jury ACO zaliczyÅ‚o ten samochód oraz Audi R10 TDI, do dziesiÄ™ciu pojazdów, które odegraÅ‚y najwiÄ™kszÄ… rolÄ™ w historii wyÅ›cigu Le Mans.

Koncepcja Audi R18 e-tron quattro nie ma sobie równych w LMP, jest wysoce pionierskim osiÄ…gniÄ™ciem. W pierwszym etapie prac rozwojowych, inżynierowie Audi Sport i ich partnerzy przyjrzeli siÄ™ najróżniejszym rozwiÄ…zaniom, w tym też hybrydzie równolegÅ‚ej, w której oba rodzaje napÄ™du dziaÅ‚ajÄ… na oÅ› tylnÄ…. UwzglÄ™dniajÄ…c trakcjÄ™, dynamikÄ™ jazdy i rozÅ‚ożenie ciężaru, zdecydowali, by odseparować od siebie oba rodzaje napÄ™du. StÄ…d w R18 e-tron quattro silnik spalinowy napÄ™dza tylnÄ… oÅ›, a silnik elektryczny, aktywny w niektórych momentach, oÅ› przedniÄ….

Silnik spalinowy, jednostkÄ™ V6 TDI o pojemnoÅ›ci 3,7 l, należaÅ‚o w tej edycji wyÅ›cigu nieco zmodyfikować. ObowiÄ…zkowy w 2013 roku ogranicznik przepÅ‚ywu powietrza o Å›rednicy 45,1 mm, jest o 0,7 mm cieÅ„szy od ograniczników stosowanych w ubiegÅ‚ym sezonie. Element ten zmniejsza moc do ok. 360 kW (490 KM). Przy tym udaÅ‚o siÄ™ jednak zachować moment obrotowy - 850 Nm. Specjalna konstrukcja umożliwia krótkie drogi przepÅ‚ywu powietrza. StronÄ™ wydechowÄ… umieszczono w wewnÄ™trznym kÄ…cie pomiÄ™dzy rzÄ™dami cylindrów. DziÄ™ki temu, że kÄ…t ma 120 stopni, zapewnia niskie poÅ‚ożenie Å›rodka ciężkoÅ›ci. Dużych rozmiarów turbosprężarka, ze sprężaniem ograniczonym do 2,8 bara, dziÄ™ki swej zmiennej geometrii, wspiera spontaniczne wytwarzanie momentu obrotowego. Zbiornik paliwa ma pojemność – jak przed rokiem – 58 litrów.

Sekwencyjna, szeÅ›ciostopniowa przekÅ‚adnia, za poÅ›rednictwem mechanizmu różnicowego, kieruje siÅ‚y napÄ™dowe na tylne koÅ‚a. ObudowÄ™ skrzyni biegów wykonano z ultralekkiego tworzywa wzmocnionego wÅ‚óknem wÄ™glowym (CRP) ze wstawkami z tytanu. Takie rozwiÄ…zanie, podobnie jak zastosowanie nadwozia monocoque, skÅ‚adajÄ…cego siÄ™ z matrycy z CRP z aluminiowym wypeÅ‚nieniem w ksztaÅ‚cie plastra miodu, pomaga w utrzymaniu niewielkiego ciężaru pojazdu.

Waga 915 kg to dolna granica dopuszczalna w regulaminie ACO dla bolidów kategorii LMP1. Ciężar Audi R18 e-tron quattro jest niższy od tej wartoÅ›ci, co pozwala na operowanie balastami, które można optymalnie rozmieszczać. WyÅ›cigowa hybryda jest o wiele bardziej zÅ‚ożona niż jej poprzednik z napÄ™dem konwencjonalnym z 2011 roku, ale dziÄ™ki technice wytwarzania ram i nadwozi z jak najlżejszych materiaÅ‚ów, tak by osiÄ…gnąć jak najmniejszÄ… wagÄ™ pojazdu, nie jest od niego cięższa.

Na jednym okrążeniu toru w Le Mans, o dÅ‚ugoÅ›ci 13,629 km, gdzie przez ok. 70 procent odcinków jedzie siÄ™ na peÅ‚nym gazie, zużywa siÄ™ 200 megadżuli energii pozyskiwanej z paliwa. Organizatorzy wyÅ›cigu udostÄ™pnili samochodom hybrydowym siedem specjalnych stref, w których podczas przyhamowywania przed zakrÄ™tem, mogÄ… odzyskać do 0,5 megadżula (ok. 0,14 kWh) energii. W Audi R18 e-tron quattro, część odzyskiwanej energii przekazywana jest do umiejscowionego przy przedniej osi zespoÅ‚u silnika MGU (ang. Motor Generator Unit). Dwie stale aktywne jednostki synchroniczne wchodzÄ…ce w jego skÅ‚ad, za pomocÄ… specjalnego ukÅ‚adu elektronicznego przetwarzajÄ… odzyskanÄ… energiÄ™ w prÄ…d staÅ‚y. PrÄ…d z kolei zasila akumulator energii kinetycznej, który umiejscowiono po lewej stronie w kokpicie, w miejscu bardzo korzystnym pod wzglÄ™dem rozÅ‚ożenia punktów ciężkoÅ›ci.

PrÄ…d napÄ™dza wykonane z lekkiego CRP koÅ‚o zamachowe, obracajÄ…ce siÄ™ z prÄ™dkoÅ›ciÄ… nawet 45 tys. obr./min. KoÅ‚o rotuje prawie bez tarcia, w próżni wytwarzanej przez dwie pompy. Akumulator energii kinetycznej, którego obudowÄ™ wykonano z aluminium, Å‚Ä…czy w sobie duże zagÄ™szczenie energetyczne z dużą pojemnoÅ›ciÄ….

Najszybsze odcinki trasy w Le Mans znajdują się przed dwiema szykanami zakrętu Mulsanne i zakrętu Indianapolis oraz przed pierwszym zakrętem Porsche. To właśnie strefy rekuperacji. Audi R18 e-tron quattro, w ciągu trzech, czterech sekund przyhamowuje tu z prędkości 300 km/h lub nawet wyższej, poddając kierowcę przeciążeniom o wartości 3 do 4 g.

Przy tak dużych prÄ™dkoÅ›ciach rekuperacja, przynajmniej na suchej nawierzchni, nie ma wpÅ‚ywu na siÅ‚Ä™ hamowania. Moc hydraulicznych hamulców z ich tarczami wykonanymi z tworzywa wzmocnionego wÅ‚óknem wÄ™glowym, jest o wiele wiÄ™ksza niż energia przekazywana silnikowi MGU.

Gdy prÄ™dkość bolidu przekracza 120 km/h, energia zgromadzona w akumulatorze ponownie zostaje użyta. Po zamianie jej przez specjalny ukÅ‚ad elektroniczny na prÄ…d zmienny, dociera do obu elektrycznych silników MGU. One napÄ™dzajÄ… koÅ‚a przednie, przenoszÄ…c na nie moc 160 kW, za pomocÄ… jednostopniowych przekÅ‚adni planetarnych. Centralny sterownik zarzÄ…dza liczbÄ… obrotów i momentem obrotowym, dopasowujÄ…c je do warunków panujÄ…cych na tylnej osi. Przez chwilÄ™ Audi R18 e-tron quattro jest wiÄ™c pojazdem quattro, z napÄ™dem na cztery koÅ‚a.

Przy pomocy przeÅ‚Ä…cznika, kierowca wybiera jeden spoÅ›ród kilku stopni rekuperacji i doÅ‚adowania, okreÅ›lajÄ…c ich intensywność oraz reakcje pedaÅ‚ów hamulca i gazu. Musi przy tym uwzglÄ™dnić wiele czynników, np. aktualnÄ… taktykÄ™ jazdy, stan hamulców i opon oraz przyczepność nawierzchni. Ekipa techniczna nieprzerwanie monitoruje wszystkie parametry i przekazuje kierowcom szczegóÅ‚owe informacje na ten temat.

Komponenty hybrydowe Audi R18 e-tron quattro sÄ… bardzo lekkie – ważą jedynie 70 kg. DysponujÄ… wÅ‚asnym chÅ‚odzeniem cieczÄ… z obiegiem niskich temperatur. Olejowo-wodny wymiennik ciepÅ‚a chÅ‚odzi akumulator energii kinetycznej. Elementy ukÅ‚adu wysokiego napiÄ™cia starannie odizolowano od konwencjonalnych elementów pojazdu.

ZwyciÄ™stwo w Le Mans w roku 2012, podkreÅ›la potencjaÅ‚ techniki hybrydowej Audi. Kierowcy bolidu, André Lotterer, Marcel Fässler i Benoît Tréluyer, byli znacznie szybsi niż rok wczeÅ›niej. Ich Å›rednia prÄ™dkość wyniosÅ‚a 214,468 km/h, podczas gdy w roku 2011 – 201,266 km/h. Mimo to, zużycie paliwa w Audi R18 e-tron quattro spadÅ‚o o ok. 10 procent. PoÅ‚Ä…czenie mocy, prÄ™dkoÅ›ci, efektywnoÅ›ci i niezawodnoÅ›ci przeszÅ‚o pozytywnie także próbÄ™ w Mistrzostwach Åšwiata na DÅ‚ugich Dystansach (WEC), rozgrywanych pod egidÄ… FIA. JesieniÄ… 2012, Audi zdobyÅ‚o w tym cyklu tytuÅ‚ mistrzowski dla kierowców i dla marki.

W bieżącym sezonie dokonano kolejnych ulepszeń Audi R18 e-tron quattro. Dotyczą one aerodynamiki, ultralekkiej konstrukcji i bezpieczeństwa. Regulowane reflektory diodowe wykonane w technice matrix beam, doskonale doświetlają zakręty. Dodano także cyfrowe lusterko wsteczne, zbudowane w innowacyjnej technice AMOLED (ang. Active Matrix Organic Light Emitting Diode).

Audi R18 e-tron quattro jest pod wzglÄ™dem ultralekkiej konstrukcji i w strategii hybrydowej inspiracjÄ… dla nowych modeli seryjnych. W 2014 roku w życie wejdÄ… zupeÅ‚nie nowe zasady, które jeszcze bardziej zbliżą do siebie sport motorowy i produkcjÄ™ seryjnÄ…. Organizatorzy okreÅ›lÄ… ilość paliwa, z której każdy uczestnik bÄ™dzie musiaÅ‚ uzyskać maksymalny wynik. W kwestii silników i systemów hybrydowych bÄ™dzie obowiÄ…zywaÅ‚a wiÄ™ksza swoboda. Celem jest zmniejszenie zużycia paliwa o kolejne 30 procent.

Audi R18 e-tron quattro: dane techniczne