Samochody bezemisyjne rozwijajÄ… siÄ™ obecnie w dwóch kierunkach – aut elektrycznych na baterie (BEV) i na wodorowe ogniwa paliwowe (FCV). Samochody na wodór weszÅ‚y na rynek kilka lat później niż auta elektryczne na baterie i do tej pory sÄ… oferowane tylko cztery takie modele.
Mimo aktualnej przewagi BEV, samochody na wodór majÄ… wielu zwolenników, którzy przekonujÄ…, że wodór jest najczystszym źródÅ‚em energii dla samochodów. Ich zdaniem, wraz z rozwojem infrastruktury tankowania FCV bÄ™dÄ… zyskiwaÅ‚y na popularnoÅ›ci. Z takiego zaÅ‚ożenia wychodzÄ… wÅ‚adze Japonii, Chin i Korei PoÅ‚udniowej.
Ambitne cele
Chiny to zdecydowanie najwiÄ™kszy rynek samochodowy na Å›wiecie, z rocznÄ… sprzedażą w okolicach 28 milionów aut. WÅ‚adze PaÅ„stwa Åšrodka planujÄ…, że do 2030 roku na drogach tego kraju pojawi siÄ™ ponad milion pojazdów na ogniwa paliwowe. Obecnie jest ich okoÅ‚o 1500 i w wiÄ™kszoÅ›ci sÄ… to autobusy.
JapoÅ„czycy kupujÄ… ponad 5 milionów aut rocznie, ale do tej pory na drogi Japonii trafiÅ‚o 3 400 FCV. RzÄ…d Japonii przewiduje jednak, że do 2030 roku na drogi wyjedzie 800 000 pojazdów na wodór. Gabinet Shinzo Abe po ogÅ‚oszeniu dÅ‚ugofalowego planu „Strategic Roadmap for Hydrogen and Fuel Cells” Å›ciÅ›le wspóÅ‚pracuje w tej kwestii z rodzimymi i zagranicznymi przedsiÄ™biorstwami – przede wszystkim z ToyotÄ…, Nissanem i HondÄ…, ale także z producentami paliw i gazów przemysÅ‚owych (Air Liquide Japan, JXTG Nippon Oil & Energy, Tokyo Gas Co.) i dostawcami prÄ…du (Idemitsu Kosan).
Rynek samochodów Korei PoÅ‚udniowej stanowi okoÅ‚o 1/3 japoÅ„skiego, mimo to plany tego kraju co do aut na wodór sÄ… jeszcze ambitniejsze – 850 000 FCV do 2030 roku. W 2018 roku kupiono tam prawie 900 takich pojazdów.
Dlaczego kraje Azji stawiajÄ… na wodór?
Zwolennicy wodoru podkreÅ›lajÄ…, że jest to wyjÄ…tkowo czyste paliwo, które w ogniwach paliwowych bezpoÅ›rednio wytwarza prÄ…d w reakcji z tlenem, czego produktem ubocznym jest czysta woda. ZaletÄ… tego gazu jest również to, że można go wytwarzać na kilka sposobów z użyciem energii odnawialnej, w tym z wody, metanu czy odpadów. Pozbawiona surowców Japonia widzi w wodorze sposób na zapewnienie krajowi bezpieczeÅ„stwa energetycznego i uniezależnienie siÄ™ od zewnÄ™trznych dostawców paliw kopalnych.
Argumentem za samochodami na wodór jest także możliwość przejechania kilkuset kilometrów na jednym tankowaniu (podobnie jak autem spalinowym) niezależnie od temperatury powietrza, podczas gdy zasiÄ™g przeciÄ™tnego samochodu na baterie jest maÅ‚o zadowalajÄ…cy i zmniejsza siÄ™ w czasie mrozu. DodatkowÄ… komplikacjÄ… jest Å‚adowanie akumulatora, które w przypadku BEV trwa przynajmniej kilkadziesiÄ…t minut, przy kilkuminutowym tankowaniu zbiornika wodoru czy baku paliwa.
Zarówno JapoÅ„czycy, jak i ChiÅ„czycy postrzegajÄ… BEV i FCV jako rozwiÄ…zania komplementarne, które nie tyle bÄ™dÄ… ze sobÄ… konkurować, co zajmÄ… inne segmenty rynku. NapÄ™d na baterie ma szansÄ™ odnieść sukces w miejskich samochodach oraz w car-sharingu. Wodór ma szczególnie dużo zalet w dużych pojazdach, takich jak autobusy czy ciężarówki, oraz w transporcie na dużych dystansach. StÄ…d koncentracja na miejskich autobusach na wodór, takich jak Toyota SORA. NapÄ™d na ogniwa paliwowe ze zbiornikami z wÅ‚ókna wÄ™glowego jest znacznie lżejszy od akumulatorów, które w przypadku wielkogabarytowych ciężarówek czy autobusów zajmowaÅ‚yby znacznÄ… część Å‚adownoÅ›ci pojazdu.
GÅ‚ówni gracze na rynku pojazdów wodorowych
Jak dotÄ…d tylko niewielkie grono producentów byÅ‚o w stanie wprowadzić na rynek model osobowego samochodu na wodór. W 2014 roku Toyota rozpoczęła sprzedaż sedana Å›redniej wielkoÅ›ci Mirai, którego Å‚Ä…czna globalna liczba egzemplarzy zbliża siÄ™ do 10 000 aut. Od marca zeszÅ‚ego roku Hyundai oferuje crossovera Nexo i do tej pory sprzedaÅ‚ prawie 2900 egzemplarzy nowego modelu. Poprzedni FCV w ofercie koreaÅ„skiej marki, czyli wodorowa odmiana modelu ix35/Tucson, osiÄ…gnÄ…Å‚ Å‚Ä…cznÄ… sprzedaż 900 egzemplarzy.
Honda Clarity Fuel Cell jest dostÄ™pna wyÅ‚Ä…cznie w leasingu, zaÅ› Mercedes-Benz GLC F-CELL zostaÅ‚ zaoferowany jedynie ograniczonej liczbie klientów korporacyjnych i z sektora publicznego.
WiÄ™kszy wybór pojawiÅ‚ siÄ™ na rynku autobusów. WÅ‚asne modele oferujÄ… Toyota i Hyundai, które dostarczajÄ… także napÄ™dy producentom autobusów w innych krajach, na przykÅ‚ad w Chinach czy Hiszpanii. Niektórzy chiÅ„scy producenci, na przykÅ‚ad paÅ„stwowy SAIC Motor czy Geely Auto Group, opracowali wÅ‚asne pojazdy tego typu. Toyota przyjęła już także pierwsze zamówienie na wodorowe wielkogabarytowe ciężarówki dla portu Los Angeles, a w Japonii we flocie sieci sklepów Seven Eleven pracujÄ… samochody dostawcze na ogniwa paliwowe opracowane przez tÄ™ markÄ™.